مواظب این موجود خطرناک باشید
به گزارش پرتو سازگار به نقل از فارس بیماری مالاریا یکی از شایع ترین بیماریهای منتقله توسط ناقلین است که به علت حضور انگل تک یاخته بنام پلاسمودیوم در خون انسان ایجاد میشود. پلاسمودیومها در داخل گلبولهای قرمز خون رشد میکند و پس از رشد، تکثیر کرده و موجب پاره شدن گلبولهای قرمز خون و بروز علائم مالاریا میشود.
هر سال در جهان ۵۰۰ – ۳۰۰ میلیون نفر به مالاریا مبتلا میشوند و از این تعداد بیش از ۱ میلیون نفر جان خود را از دست میدهند.
در دنیا هر ثانیه، یعنی در گفتن هر کلمه مالاریا، تعداد ۱۰ کودک برای مبارزه با مرگ در اثر مالاریا پنجه نرم میکنند.کل موارد مالاریا در جهان بیش از ۵ برابر مجموعه ( سل ، ایدز ، سرخک ، جذام ) است.بیشترین موارد بیماری مالاریا در ایران مربوط به استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان و قسمت گرمسیری کرمان است.
عامل بیماری انگلهای تک سلولی بنام پلاسمودیوم است.در ایران سه گونه پلاسمودیوم وجود دارد که پلاسمودیوم فالسیپاروم از همه خطرناکتر بوده و اگر درمان نشود باعث مرگ بیمار میشود.
ناقل بیماری پشههای آنوفل ماده است. در کشور ایران ۱۹ گونه پشه آنوفل شناخته شده که ۷ گونه آن ناقل بیماری است. پشههای آنوفل بیشترین زمان خون خواری را در شب انجام میدهند.
دوره کمون
دوره کمون بر حسب نوع انگل فرق میکند و در نوع ویواکس ۱۴-۷ روز است.
راه انتقال بیماری
رایجترین روش انتقال بیماری از طریق گزش پشه آنوفل ماده از شخص بیمار به شخص سالم است.
علائم بیماری
اشخاصی که به بیماری مالاریا مبتلا میشوند ابتدا احساس سرما میکنند و سپس لرز کرده و بعد دچار تب میشوند و در نهایت عرق میکنند که به این مراحل حمله مالاریا گفته میشود. علائم دیگر مالاریا سردرد، استفراغ ، بزرگی طحال، کم خونی و دردهای عضلانی است.
روش تشخیص بیماری
ساده ترین و مطمئن ترین روش تشخیص قطعی بیماری آزمایش خون است که میتوان با تهیه گسترش خونی در فاصله زمانی کمتر از نیم ساعت به وجود بیماری پی برد.
عفونت مالاریا به طور کلی با علایم و نشانههایی مانند تب، لرز، سردرد، تهوع و استفراغ و یا درد و خستگی ماهیچه بروز میکند
داود یادگاری نیا،رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این رابطه اعلام کرد: مالاریا یک بیماری انگلی و قدیمی محسوب میشود که سالها بشر با آن درگیر بوده؛ به شکلی که در اکثر کشورهای دنیا موارد گزیدگی با پشه مالاریا همچنان گزارش میشود.
تب و لرز 2 نشانه مالاریا
رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری دانشگاه با اشاره به اینکه وجود مالاریا در آب و هوای معتدل غیر معمول است، گفت: اما هنوز گزیدگی توسط پشههای آلوده در شهرهای جنوبی و گرم کشور دیده میشود.مالاریا بیماری خطرناکی است که به دلیل عدم رعایت مسائل بهداشتی در برخی کشورها و یا با نیش پشه آلوده به بدن انسان منتقل شده و با علائمی مثل تب و لرز ظاهر میشود.
علائم بین چند هفته تا یک سال بروز میکند
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مالاریا یک بیماری است که توسط انگل ایجاد میشود و این انگل از طریق نیش پشه آلوده به انسانها منتقل میشود، توضیح داد: علایم و نشانههای مالاریا معمولا در عرض چند هفته پس از گزیده شدن توسط پشه آلوده شروع میشود ولی با این حال، انواع مختلف انگل مالاریا میتواند حتی تا یک سال در بدن خفته بمانند.
وی ادامه داد: تکثیر، حمله و تخریب گلبولهای قرمز خون یکی از مهمترین اتفاقاتی است که پس از گزیده شدن توسط پشه آلوده در بدن ایجاد میشود.
رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری دانشگاه با تاکید بر اینکه عفونت مالاریا به طور کلی با علایم و نشانههایی مانند تب، لرز، سردرد، تهوع و استفراغ و یا درد و خستگی ماهیچه بروز میکند، ادامه داد: لرز اولین علامت ابتلا به این بیماری است؛ در ادامه تب و تعریق هر 24 یا 48 ساعت یکبار سیکل معمول این بیماری به حساب میآید.
یادگاری نیا ادامه داد: انواع مختلفی از انگلهای مالاریا وجود دارد که عوارض مختلفی از خود نشان میدهند. برخی از مدلهای مالاریا میتوانند مرگبار باشد و به سیستم مغز آسیب جدی وارد کنند به شکلی که انگلها عروق کوچک مغز و یا سایر اندامها را مسدود کرده و در نهایت ممکن است فرد دچار تشنج و یا کاهش سطح هوشیاری شود.
فرم شدید مالاریا به تمام بدن حمله میکند
وی تاکید کرد: بیماری مالاریا خصوصا در فرمهای شدیدتر میتواند تمامی اندام بدن همانند کلیه، ریه و مغز را مورد تهاجم قرار دهد. به عنوان نمونه این انگل میتواند تخریب وسیعی در کلیهها ایجاد کند؛ به شکلی که در ادرار فرد اختلالاتی ایجاد شود.
استاد دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با تاکید بر این که خوشبختانه بیماری مالاریا قابل درمان است، افزود: نکته اینجاست که انگلها به برخی داروها و پشه کشها مقاوم میشود و این موضوع درمان این بیماری را با چالشهایی مواجه میکند.
یادگاری نیا ادامه داد: بزرگترین عامل خطر برای ابتلا به مالاریا، زندگی کردن یا بازدید از مناطقی است که در آنجا این بیماری شایع است.
پاکستان و افغانستان 2 مرکز اصلی مالاریا
وی از کاهش چشمگیر تعداد موارد بیماری مالاریا در کشور خبر داد و خاطرنشان کرد: بخشی از مواردی از گزیدگی هم که در کشور گزارش میشود غالبا از کشورهای مجاور همانند پاکستان و یا افغانستان وارد می شود.
وی افزود: سم پاشی نقاطی که امکان وجود پشهها وجود دارد، خوابیدن زیر یک تور، به خصوص آنهایی که ضد حشرات هستند میتواند برای جلوگیری از نیش پشه در هنگام خواب کمک کننده باشد.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به راههای انتقال مالاریا به شخص دیگر، عنوان کرد: اگر پشه غیرآلوده فرد مبتلا به مارلاریا را گاز بگیرد، آلوده به انگلهای مالاریا خواهد شد و میتواند آن را به افراد دیگری منتقل کند.
مالاریا بین غروب و طلوع آفتاب بیشتر فعال است
عضو هیأت علمی دانشگاه راه حلهایی برای پیش گیری از بروز مالاریا را ارایه داد و افزود: اگر در جایی زندگی میکنید و یا به منطقهای سفر میکنید که در آن مالاریا معمول است، توجه داشته باشید که پشهها بین غروب و طلوع بیشتر فعال هستند؛ بنابراین برای محافظت از خود در برابر گزش پشه باید پوست خود را بپوشانید، شلوار و پیراهن آستین بلند بپوشید و از دافع حشرات برای پوست و لباس استفاده کنید.
استفاده از اسپری حاوی DEETبر روی پوست و اسپری حاوی پرمترین برای استفاده در لباس از دیگر مواردی بود که یادگاری نیا برای پیشگیری از ابتلا به مالاریا به آن اشاره کرد.
رئیس مرکز تحقیقات بیماریهای عفونی و گرمسیری دانشگاه سایر راههای انتقال مالاریا را از مادر به فرزند متولد نشده، از طریق تزریق خون و به اشتراک گذاری سوزنهای استفاده شده ذکر کرد.
دقت کنیم! که در روزهایی قرار داریم که هرروز دمای هوا به گرمی بیشتر گرایش دارد و مسافرت و حضور در طبیعت و استفاده از پوشاک کوتاه، بیشتر مرسوم است و همین شرایط وضعیت مناسبی برای انتقال بیماریهای مختلف از جمله مالاریاست و بهترین اقدام رعایت بهداشت است؛ به شکلی که اگر برای استفاده و لذت بردن از طبیعت در مناطق مختلف حضور پیدا میکنیم نکتههای بهداشتی لازم را رعایت کنیم تا از آسیب دیدن و ابتلا به این بیماری مصون بمانیم.